Katedra Dyrygentury
W okresie kilku lat dwudziestolecia międzywojennego w krakowskim Konserwatorium im. Władysława Żeleńskiego stworzono klasę dyrygentury orkiestr dętych. Kryzys lat trzydziestych zmusił ówczesne władze do jej likwidacji. Nauczanie dyrygentury, czyli przygotowywanie do zawodu dyrygenta prowadzącego koncerty z orkiestrami symfonicznymi i spektakle operowe zaczęło się w krakowskiej Uczelni w 1945 roku.
Obecność w powojennym Krakowie wielu znakomitych muzyków, a wśród nich dyrygentów takich jak Walerian Bierdiajew i Artur Malawski spowodowała, że w tworzącej się w 1945 roku Szkole Muzycznej o ambicjach szkoły wyższej, otwarto klasy dyrygentury prowadzone przez tych właśnie artystów.
W 1957 roku powołano do życia Katedrę Dyrygentury. Kierowali nią kolejno: Artur Malawski, Witold Krzemieński, Henryk Czyż, Krzysztof Missona, Jerzy Katlewicz, Tomasz Bugaj. Obecnie obowiązki szefa Katedry pełni Rafał Jacek Delekta.
Ci wspaniali praktycy dyrygentury, świadomi specyfiki swojego zawodu, wprowadzili zasadę naboru na studia jedynie wybitnych, już ukształtowanych osobowości, erudytów muzycznych, młodych ludzi, którzy posiadają ewidentne cechy konieczne do wykonywania tej profesji.
Tradycja metody kształcenia dyrygentów, zapoczątkowanej przez Artura Malawskiego i w znakomity sposób kontynuowana przez jego następców, charakteryzuje się dogłębną analizą opracowywanego dzieła muzycznego, pieczołowitym podejściem do przejrzystości techniki dyrygenckiej i olbrzymim naciskiem na pełne wykształcenie muzyczne przyszłego kapelmistrza. Studenci dyrygentury przechodzą pełny kurs teoretyczny wraz ze studentami „Kompozycji” i „Teorii muzyki”. Wielką wagę zwraca się również na kształcenie umiejętności pianistycznych oraz grę na innych, orkiestrowych instrumentach. Przez ponad 60 lat, kolejni pedagodzy wypracowali system nauczania polegający na pracy przy dwóch fortepianach, na których grane są wyciągi fortepianowe opracowywanych utworów, a następnie przenoszeniu tych doświadczeń na pracę z orkiestrą. W latach 50 i 60-tych studenci mieli możliwość współpracy z krakowskimi orkiestrami (Filharmonii, Polskiego Radia i Opery).
W latach 70-tych powołano specjalną orkiestrę dla potrzeb studentów dyrygentury, złożoną z profesjonalnych muzyków. Począwszy od lat 90-tych młodzi adepci dyrygentury praktykują zdobytą wiedzę w pracy z Akademicką Orkiestrą Symfoniczną.
Właściwy rozwijanie osobowości studentów powoduje, że w trakcie studiów sami starają się o możliwości doskonalenia swojego warsztatu. Zrzeszeni są w Kole Naukowym, zakładają orkiestry i zespoły złożone z kolegów instrumentalistów, z którymi występują wykonując repertuar kameralny, symfoniczny, a także przygotowują spektakle operowe. Współpracują również z kołami naukowymi innych wydziałów.
Ważkie miejsce w kształceniu dyrygentów zajmuje wykonywanie muzyki najnowszej. Artur Malawski, dyrygent i kompozytor, dbał o miejsce muzyki jemu współczesnej na afiszach koncertowych. Tradycja ta kontynuowana jest przez kolejnych kierowników Katedry. Animują studentów do zainteresowania bieżącą twórczością kompozytorską i problematyką z nią związaną.
Obecnie Katedra Dyrygentury stara się poszerzyć model kształcenia, wprowadzając problematykę, z którą młodzi dyrygenci zetkną się, wchodząc na obecny rynek muzyczny. Organizowane są spotkania z wybitnymi dyrygentami, na przykład prowadzącymi koncerty gościnne z Orkiestrą Filharmonii Krakowskiej (m.in. Krenz, Kord, Liebreich, Rajski, Pijarowski, Salwarowski, Zilm,). Stałe kursy mistrzowskie (m.in. z orkiestrami Filharmonii Krakowskiej, Opery Krakowskiej i Orkiestry Akademii Beethovenowskiej) prowadzą Gabriel Chmura, Jacek Kaspszyk, Colin Metters, Rafał Jacek Delekta.
Aktualnie w naszej Uczelni działają klasy dyrygentury, które prowadzą profesorowie: Rafał Jacek Delekta, Stanisław Krawczyński, Paweł Przytocki i Łukasz Borowicz. Studiuje w nich 13 studentów.
Dyplomy licencjackie odbywają się podczas koncertu z orkiestrami akademickimi a dyplomy magisterskie z orkiestrami zawodowymi w całej Polsce.